-Türk Tarih kurumu’nun kütüphanesindeki TBMM zabıt kayıtlarını araştırma esnasında 27 Mayıs 1921 tarihli oturumda 15 bin Türk askerinin esir kapmalarındaki banyo kazanlarına cerasol maddesi konularak kör edildikleri bilgisine ulaştım.
-ANZAC Arşivlerinda yapılan bir araştırma sonucu Türk askerlerinin zorla banyo yaptırılması fotoğrafı da elime geçti.
-Gözlerim Eyvah kitabını bu olay üzerine yazmaya başladım.
12 Eylül 2008 günü gece yarısı Adana’ya döndüm. Bir yandan uykusuzluk diğer yandan yol yorgunluğu üzerimde idi. Kendime gelir gelmez internet ortamında Mısır’daki esir kampları ve “Cerasol” banyosu konusunda araştırmalar yapmaya başladım. Osmanlı Devleti’nin de katıldığı ve 1914-18 yılları arasında süren 1. Dünya Harbi yaşanmıştı. Osmanlı’nın savaştığı düşman ülkeler içinde İngiltere ve onun müttefiki ANZAC (Avustralya ve Yeni Zelanda) askerleri ile Fransızlar vardı. Kısa sürede ANZAC askerlerinin savaş hatıraları ve belgelerini esas alan “AWM” kod ismiyle bilinen Avustralya Savaş Hatıraları (Avustralian War Memorial) Arşiv Müzesi belgeleri arasında JO1208 numarada kayıtlı Mısır’daki eser kamplarında “cerasol banyosu” ile ilgili görsel belgeye “fotoğrafa” ulaştım. Fotoğraf yaşanan olayı bütün çıplaklığı ile açıklıyordu. Orta yerde demirden havuza benzer üzeri açık su tankı vardı. Çırılçıplak bedenleri ile genç insanlar havuzun başında bulunuyor. Muhtemeldir ki banyo yapmak üzere sıralarını bekliyorlar. Ve bir insan çıplak bedeni ile havuza girmiş, banyo yapıyor. Fotoğrafa dikkatlice bakınca görevli kumandanın silüeti orta yere su tankına doğru yansımış, başındaki kasketi ve görünüşü bu düşünceyi doğruluyor. Esirlerin yanında ve sol tarafta elinde kırbacı ile bir görevli asker bekliyor. Bu asker çıplak bedenli askerleri kırbaç zoru ile banyo yapmaya zorluyor. Esir durumundaki askerler ise ancak elleri ile öndeki mahrem yerlerini örtmeye çalışıyorlar. Görüntünün ayrıntılarında banyo yaptırılan yer bir tren istasyonu çünkü tren rayları da görülebiliyor.
Fotoğraf ile açıklayıcı bilgilerde “Kuzey Afrika, Mısır, Sina cephesi…çekimi yapan: bilinmiyor…Görünüşü:Siyah beyaz…Yerli Mısırlı adam temizlenmek için cresol banyosu yapıyor…Baskı tarihi:1916” yazılarına yer verilmiş. Fotoğraf, meraklısı tarafından 23 Temmuz 2008 tarihinde “AWM” (Australian War Museum) kod isimli internet sitesine konmuş. Ve fotoğrafın kopyalanmasının izne tabi olduğu açıklamasına yer verilerek. Küçük bir simge içinde “Sepete koy ve sipariş ver” açıklamasına da yer verilmiş. Belgeyi yayınlayan “satıcı kişi” açıklamasında fotoğraftan kopya almak isteyenden 14 dolar ücret istiyor.
Meraklısının parayla satmak için internet sitesine servis ettiği belge aslında 27 mayıs 1921 tarihinde TBMM’de gündeme getirilen ve tartışılan 15 bin Türk askerinin Mısır’daki esir kamplarında cerasol katkılı su tanklarında banyo yaptırılarak gözlerinin kör edilmesi olayının belgesi. Gözleri okşayan fantezi bir görüntü değil bu. Osmanlı’nın Çanakkale cephesi ve Arabistan’da savaştığı ve sonuçları çok sayıda insan kaybına yol açan tarihi olayın yansımasının kanıtı. AWM Arşivinde yaptığım araştırmalar sonucu Osmanlı esirleri ile ilgili yüzlerce fotoğrafa ulaştım. Olayın üzerinden 90 yılı aşkın süre geçmiş olmasına rağmen 2000’li yıllarda kanıtları ortaya çıkıyordu. Aradan geçen bunca zamandan sonra savaş suçu işleyenleri bulmak ve hesap sormak mümkün mü idi! Bütün bu bilgilerin ışığında 1. Dünya Savaşı esnasında esir düşen Türk askerlerine karşı mısır’daki esir kamplarında uygulanan “Gözleri kör etme” olayını ayrıntıları ile araştırmayı ve dünya tarihinde bir örneği bulunmayan savaş suçundan dolayı medeni dünyanın gözleri önünde olayları düzenleyen ülkelerin günümüzdeki temsilcilerinin “Özür dilemesi gerektiği” düşüncesini açıklamaya karar verdim.
..............................................................................................
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder